تلویزیون پلاسما چیست و چرا خبری از آن نیست
تلویزیونهای پلاسما برای نمایش پیکسلها از سلولهایی حاوی «گازهای یونیزه شده» یا همان پلاسما استفاده میکنند. این تلویزیونها روشنایی بسیار بالایی دارند و در عین حال رنگ سیاه را بسیار بهتر از LCD-ها به نمایش میگذارند. در حقیقت، تنها رقیب پلاسما در کنتراست، تلویزیونهای OLED هستند.
ویژگی تلویزیون پلاسما چیست؟
همچنین به دلیل ویژگیهای فنی، بهراحتی میتوان تلویزیونهای پلاسما را در ابعاد غولآسا تولید کرد. (تصویر بالا مربوط به تلویزیون پلاسمای ۱۵۲ اینچی TH-152UX1 پاناسونیک است.) مزایای تلویزیونهای پلاسما به همینجا ختم نمیشود.
شاید برایتان عجیب باشد که بدانید بعضی خورههای فیلم و مسابقات ورزشی هنوز هم تلویزیون پلاسمای قدیمی خود را به تلویزیونهای LCD جدید ترجیح میدهند؛ اما دلیل این کار چیست؟
پاسخ در نرخ بهروزرسانی (Refresh Rate) بسیار بالای تلویزیونهای پلاسما است که موجب به حداقل رسیدن «اثر تاری ناشی از حرکت» (Motion Blur) میشود. اما این اصطلاحات به چه معنا هستند؟
نرخ بهروزرسانی یا ریفرش ریت که با واحد «بر ثانیه» یا همان هرتز (Hz) بیان میشود، نشان میدهد که تصویر موجود روی صفحه، ظرف یک ثانیه چند بار عوض میشود. برای مثال، تلویزیونی که همین حالا در منزل از آن استفاده میکنید، بهاحتمال بسیار زیاد ریفرش ریتی حدود ۶۰ هرتز دارد. این یعنی در هر ثانیه، تصویر موجود روی صفحهی تلویزیون شما ۶۰ بار عوض میشود.
هرچه نرخ بهروزرسانی بیشتر باشد، اثر «Blur» یا تاری کمتری مشاهده خواهید کرد. این تاری ناشی از حرکت، خود را در فیلمهای اکشن یا مسابقات ورزشی بیشتر نشان میدهد.
نرخ بهروزرسانی تلویزیونهای میانردهی LCD موجود در بازار حدود ۱۲۰ هرتز و تلویزیونهای بالارده ۲۰۰ هرتز است. بهتازگی ایسوس مانیتور مخصوص بازی ROG Swift PG258Q را معرفی کرده است که نرخ بهروزرسانی آن به ۲۴۰ هرتز میرسد.
اما نرخ بهروزرسانی تلویزیونهای پلاسما چقدر است؟
تلویزیونهای پلاسمای پاناسونیک نرخ بهروزرسانی برابر با ۶۰۰ هرتز دارند. بسیار بعید است که بالاردهترین تلویزیونهای LCD و OLED حتی ظرف چند سال آینده بتوانند به نزدیکی این عدد برسند.
اما با توجه به این همه مزیت (روشنایی خیرهکننده، کنتراست بالا، نرخ بهروزرسانی باورنکردنی و توانایی تولید در ابعاد غولآسا)، چرا دیگر خبری از تلویزیونهای پلاسما در بازار نیست؟
حقیقت این است که تکنولوژی پلاسما معایب خود را نیز دارد. بزرگترین این معایب عبارتند از ضخامت زیاد، وزن بالا، مصرف زیاد انرژی، عدم پشتیبانی از رزولوشنهای بالاتر از ۱۰۸۰p و «اثر سوختگی».
به نظر نمیرسد چهار مورد اول از معایب تکنولوژی پلاسما، نیازی به توضیح داشته باشند، اما اثر سوختگی چیست؟
اثر سوختگی یا Burn-in به باقی ماندن شبحی از تصویر روی نمایشگر، پس از نمایش آن برای مدتزمان طولانی میگویند.
اگر برای مدت زیادی یک تصویر ثابت روی صفحهی تلویزیونهای پلاسما باقی بماند، هالهای از آن روی تلویزیون باقی خواهد ماند. مدلهای ابتدایی تلویزیونهای پلاسما بیشتر این مشکل را داشتند و در مدلهای جدیدتر، شدت اثر Burn-In تا حدود زیادی کاهش یافت، اما همچنان در مقایسه با تلویزیونهای LCD و OLED، اثر سوختگی در تلویزیونهای پلاسما بیشتر دیده میشود.
مجموعهی معایب تلویزیونهای پلاسما که در بالا به آنها اشاره شد، باعث شدند عرضهی این تلویزیونها از سال ۲۰۱۴ در آمریکا متوقف شود.
انتظار میرود تولید و عرضهی تلویزیونهای پلاسما در بقیهی نقاط دنیا نیز بهتدریج متوقف شود.